Korzeń żeń-szenia znany jest w medycynie ludowej od ok. 2000 lat. Znalazł zastosowanie w: leczeniu chorób wątroby, łagodzeniu dolegliwości reumatycznych, kaszlu, gorączce, gruźlicy, hipoterapii, duszności, w chorobach układu nerwowego.
ZASTOSOWANIE
Żeń-szeń posiada szerokie zastosowanie w fitoterapii. Jako suplement diety lub produkt leczniczy roślinny stosowany jest przede wszystkim w celu utrzymywania naturalnej energii, polepszania wydolności umysłowej i fizycznej, polepszania nastroju jak też zwiększania jakości ogólnego stanu zdrowia i życia.
Poprawia pamięć, procesy myślenia, kojarzenia, zdolność koncentracji. Badania amerykańskie wykazały, że wzmacnia pamięć krótkotrwałą, stając się tym samym idealnym suplementem podczas sesji egzaminacyjnej, bądź wytężonej pracy intelektualnej.
Obecnie wiadomo również że korzeń żeń-szenia wpływa na układ krążenia. Pomaga w leczeniu nadciśnienia działając podobnie jak blokery wapnia (jednakże słabiej).
Wspomaga przemianę L-karnityny w tlenek azotu, pod wpływem którego mięśnie na linii naczyń krwionośnych rozluźniają się co powoduje zwiększenie przepływu krwi. Tlenek azotu jest silnym antyutleniaczem, a tym samym zwalcza wolne rodniki w mięśniu sercowym. Żeń-szeń zimniejsza również krzepliwość płytek krwi zmniejszając tym samym ryzyko powstawania zakrzepów.
Wykazano, że żeń-szeń obniża łączny poziom cholesterolu w surowicy krwi, trójglicerydów i kwasów tłuszczowych, jednocześnie podnosząc poziom dobrego cholesterolu HDL.
Jest tez dobrym immunostymulatorem – pobudza organizm do reakcji immunologicznej.
Poprawa funkcjonowania układu rozrodczego. Zastosowania żeń-szenia związane z układem rozrodczym obejmują następujące przypadki: obniżona liczba plemników w nasieniu, atrofia lub niedoczynność jąder oraz atrofia lub niedoczynność jajników, brak menstruacji i menopauza. Ginsenozydy wywierają wpływ na nabłonek pochwy podobny do działania estrogenu. Jest to wystarczająco silny wpływ, aby zapobiegać zmianom związanym z objawami pomenopauzalnymi i innymi symptomami menopauzalnymi.
Potwierdzono właściwości żeń-szenia obniżające poziom cukru we krwi. Składniki odpowiedzialne za takie działanie to: glikany, adenozyna, kwas karboksylowy, peptydy.
Żeń-szeń zwiększa syntezę białek w wątrobie. Ponieważ synteza białek w wątrobie jest często ograniczona u osób starszych, poprawa tego procesu przez żeń-szeń ma bardzo korzystny wpływ szczególnie na ich zdrowie. Stwierdzono, że żeń-szeń odwraca proces stłuszczenia wątroby spowodowanej przez złą dietę. Powoduje też zwiększenie aktywności makrofagów. Wątroba zawiera wyspecjalizowane makrofagi zwane komórkami Kupffera, które odpowiadają za usuwanie toksyn i odpadów z krwiobiegu.
Korzeń żeń-szenia poisada wykazuje pozytywny wpływ na starzenie się i funkcjonowanie komórek. Podczas spożywania żeń-szenia poprawa rozwoju i funkcjonowania komórek występuje w różnego rodzaju komórkach (nabłonkowych, wątrobowych, limfocytowych,fibroblastach, grasiczych, nerwowych itp.) i może być wynikiem wspomagania działania czynnika wzrostu nerwowego przez ginsenozydy. Poziom czynnika wzrostu nerwowego zwykle obniża się wraz z wiekiem. Wyniki te wskazują na potencjalne zastosowanie żeń-szenia w hamowaniu procesu starzenia się.
Żeń-szeń jako afrodyzjak. Pozytywny wpływ tego korzenia na funkcje seksualne potwierdzają liczne badania kliniczne. Witalność seksualna może być ograniczona wieloma czynnikami, między innymi zmęczeniem, brakiem energii lub problemami z krążeniem. Może to być objaw stresu. Rośliny stosowane w chińskiej medycynie nie są z przeznaczenia afrodyzjakami – nie mają na celu zwiększania bezpośrednio ochoty na współżycie seksualne, one raczej umożliwiają współżycie poprzez zwiększenie naturalnej witalności, dodanie energii i poprawy ogólnej kondycji organizmu. Osoba pełna życia, aktywna na wielu płaszczyznach życia ma zwykle większą ochotę na seks i lepiej - się w nim sprawdza. Dlatego też tradycyjni zielarze chińscy od wieków zalecali zarówno mężczyznom jak i kobietom korzeń żeń-szenia jako środek poprawiający siły witalne i wzmacniajmy potencję. Żeńszeń, doskonale znany adaptogen zmniejsza zmęczenie i stres oddziałując na cały organizm.
CIEKAWOSTKI
Według medycyny chińskiej żeń-szeń powinien być stosowany w chłodnych miesiącach (okres zimowy).
Jego nazwa pochodzi od chińskiego słowa rénsehen – „człowiek-korzeń” i nawiązuje do kształtu korzenia. Przyjęta powszechnie nazwa ginseng jest jej łacińską transkrypcją, zapisaną przez mnichów badających chińską medycynę i ziołolecznictwo. Polska nazwa żeń-szeń została zaczerpnięta z języka rosyjskiego.
Po raz pierwszy w Europie zastosowano nalewkę z żeń-szenia tzw. pentao do leczenia niemocy seksualnej Ludwika XIV. Kuracja okazała się nadzwyczaj skuteczna zważywszy liczne romanse tego władcy.
INTERAKCJE Z LEKAMI
Leki Immunosupresyjne – może kolidować z terapią immunosupresyjną
Insulina – może wzmacniać efekt hipoglikemiczny
Środki pobudzające – może wzmacniać ich działanie
DAWKOWANIE
Dzienna dawka dla dorosłych wynosi 0.5g do maksimum 2g wysuszonego korzenia Panax ginseng. Nie należy stosować nieprzerwanie dłużej niż 3 miesiące.
Piśmiennictwo:
1. GP Pharm medical – manual Kursu Towaroznastwa Zielarskiego
2. Wiadomości Zielarskie 2/98; 3/98, Wydawnictwo Hortpress, Warszawa.
3. Soldati F and Sticher O. Plama Med., 38, 1980, pp 348-57.
4. U CR Am J Chinese Med, Volume I.No2, 1973 pp 2-49-261.
5. Michael T. Murray, N.D. “The Healing power of Herbs” Prima Publishing 1995.
