Zanim wkroczymy konkretniej w tematy wokół odchudzania - jednego z ulubionych tematów naszych czytelników, chcielibyśmy przybliżyć układ trawienny z trzech perspektyw: zachodniej, chińskiej i ajurwedyjskiej.Otóż średniowieczni zielarze zwykli mawiać, że "śmierć mieszka w jelitach", co podkreślało znaczenie trawienia w utrzymaniu zdrowia. Ziołolecznictwo w tamtych czasach miało pełen wachlarz leków działających na układ trawienny. Obecnie medycyna zachodnia postrzega funkcje trawienne wyłącznie w aspekcie zależności fizjologicznych. Nowoczesne leki oferują zazwyczaj neutralizowanie kwasów żołądkowych lub usuwanie zaparć czy powstrzymywanie biegunek. Środki ziołowe działające na układ trawienny zawierają substancje czynne obniżające temperaturę oraz działające żółciopędnie, żółciotwórczo, rozkurczowo i bakteriobójczo. Zwiększają również odporność na bakterie, np. Helicobacter pylori, uważaną za przyczynę wrzodów żołądka.
W medycynie chińskiej głównymi narządami związanymi z trawieniem są żołądek i śledziona, która wg medycyny chińskiej jest centrum trawienia i rozwoju masy mięśniowej. Proces trawienia zależny jest od siły energii Qi - jeśli ta jest silna trawienie przebiega prawidłowo, w przeciwnym razie tkanki organizmu słabną. Żołądek jako organ miąższowy uważa się za magazyn pożywienia i płynów. W tradycyjnej medycynie chińskiej układ trawienny porównywany jest do bezkształtnej sieci kanalizacyjnej.
Ajurwedyjski pogląd na funkcje trawienia i ich przebieg ma związek z samym pokarmem, który spożywamy. Agni - wewnętrzny ogień trawienia odpowiedzialny jest za trawienie pokarmu. Agni może być silny, słaby, zmienny lub zrównoważony. U osób pitta, które zazwyczaj mają nadmierny apetyt, agni jest silny. U osób kapha, które bez zbytniego apetytu mają tendencje do tycia, agni bywa słaby. U osób typu vata, które na przemian mają duży apetyt lub nie mają go wcale, agni ma tendencje do bycia zmiennym. Idealny agni to agni zrównoważony, u osób które cechuje normalny apetyt, które z łatwością zaspokajają głód i regularnie się wypróżniają. Trawienie składa się z trzech etapów:
1. Kapha (wilgoć) przebiega w jamie ustnej i żołądku, gdzie z pokarmu oddzielają się elementy wody i ziemi.
2. Pitta (żółć) z kwasami w żołądku i jelicie cienkim, gdzie wydzielają się elementy ognia.
3. Vata (wiatr) w jelicie grubym oddzielają się elementy powietrza i przestrzeni.
Zioła ułatwiające trawienie i pobudzające czynność układu trawiennego:
liście berberysu, ziele tysiącznika, korzeń goryczki żółtej, kłącze gorzknika kanadyjskiego, szyszki chmielu, ziele bożego drzewka, ziele macierzanki, ziele drapacza, ziele dziurawca, ziele krwawnika, ziele hyzopu, ziele nostrzyka, majeranku szałwii, nawłoci, przetacznika, cebula, czosnek, korzeń arcydzięgla, cykorii podróżnik, owoc kminku, kopru włoskiego, kolendry, jałowca, kwiat rumianku , kocanki, kwiat lawendy, liść pokrzywy, korzeń chrzanu, nasienie czarnuszki, gorczycy, ziele bylicy pospolitej, ziele piołunu.
Zioła ułatwiające przemianę materii:
ziele dziurawca, krwawnika, kłącze perzu, ziele rzepiku, liść poziomki, ziele dymnicy, liść orzecha włoskiego, nasiona kozieradki, znamiona kukurydzy.
Bibliografia:
Penelope Ody "The Holistic Herbal Directory"
Mateusz Emanuel Senderski "Prawie wszystko o ziołach"
